Dziś Światowy Dzień Ziemi.
Warto przy tej okazji przyjrzeć się kondycji nasze planety.
XXI wiek często nazywany jest stuleciem ekologicznym, bowiem świadomość społeczna dotycząca ekologii zdecydowanie wzrosła w przeciągu ostatniej dekady. Niestety Ziemia ciągle zmaga się z kilkoma globalnymi problemami, które zagrażają życiu roślin, zwierząt i ludzi. Poniżej przestawiam je bliżej.

Zanieczyszczenie powietrza

W wyniku rewolucji przemysłowej do atmosfery zaczęły przenikać duże ilości niepożądanych substancji, takich jak gazy i pary tlenków węgla, azotu, siarki, popioły, pyły, sadze czy związki metali ciężkich. Z tym problemem zmagają się głównie duże aglomeracje, w których kumulują się szkodliwe substancje pochodzące z przemysłu chemicznego, ale też spalin samochodowych tworząc zjawisko smogu. Skutkiem tego są choroby i schorzenia układu oddechowego oraz serca, wzrost śmiertelności ludzi a także zmniejszenie jakości roślin uprawnych oraz spadku plonów. Władze państw rozwijających się i rozwiniętych nie pozostają jednak obojętne wobec tego problemu. Aby ograniczyć jego skutki, wprowadzone zostały ograniczenia emisji szkodliwych gazów i pyłów.

Zanieczyszczenie wód

Rozwijający się przemysł ma również wpływ na jakość wody. Poprzez nieodpowiednie sposoby oczyszczania ścieków, wycieki ropy z tankowców i platform wiertniczych, do zbiorników wodnych trafiają wszelkiego rodzaju substancje nie należące do naturalnego środowiska wodnego. Na spadek jakości wody wpływają między innymi stosowanie zbyt wielu nawozów sztucznych przez przemysł rolniczy przyczyniając się do eutrofizacji wód. Aby zlikwidować ten problem należy przede wszystkim poprawić efektywność oczyszczania ścieków, co niestety wiąże się z wysokimi kosztami. Wraz ze wzrostem zapotrzebowania na nie, powinno się także budować nowe tego typu obiekty oraz modernizować już istniejące. Kontrolowanie stanu jakości wód oraz ciągłe dążenie do ulepszenia obecnych rozwiązań może w przyszłości doprowadzić do systematycznej poprawy. Niezbędne jest też racjonalne stosowanie nawozów sztucznych w rolnictwie. Ich nadmiar dostając się do wód powoduje niekontrolowany rozwój Flory morskiej przyczyniając się do niedotlenienia wód i masowego obumierania organizmów zwierzęcych.

Kwaśne deszcze

Na skutek kwaśnych deszczów pogarsza się jakość gleb oraz lasów. W zbiornikach wodnych przez dostanie się niebezpiecznych substancji pogarsza się także jakość wód, a w efekcie giną ryby. Dla samego człowieka kwaśne opady mogą być powodem chorób układu oddechowego, a dla miejskiej architektury czynnikiem niszczącym elewację zabytków i innych budynków. Czy istnieje możliwość lokalnego zlikwidowania kwaśnych deszczów? Niestety jest to niemożliwe. Współpraca nad rozwiązaniem tego problemu powinna mieć charakter globalny, gdyż często źródło zanieczyszczenia atmosfery jest znacznie oddalone od miejsca występowania kwaśnego deszczu na skutek frontów atmosferycznych.

Efekt cieplarniany

To zjawisko często jest nazywane ociepleniem klimatu, które jest jego następstwem. Taki stan powodują gazy cieplarniane znajdujące się w atmosferze, co doprowadza do podwyższenia temperatury na Ziemi. Na skutek tego może dojść do przesunięcia się stref klimatycznych, co doprowadzi do wielu klęsk żywiołowych, takich jak huragany, tornada czy powodzie. Jednocześnie na obszarach położonych daleko od zbiorników wodnych mogą występować susze. Wiele gatunków roślin oraz zwierząt będzie zagrożonych wyginięciem, z powodu braku umiejętności dostosowania się do nowych warunków. Efekt cieplarniany stanowi także realne zagrożenie dla ludzkości. Działania takie jak segregacja śmieci, używanie surowców wtórnych, zmniejszenie natężenia wyrębu lasów mogą zredukować ilość dwutlenku węgla w powietrzu.

Dziura ozonowa

Od prawie 40 lat dostrzega się znaczny spadek zawartości ozonu w atmosferze w rejonie bieguna południowego. Zjawisko to ma swoją popularną nazwę – dziura ozonowa. Nadmiar promieniowania ultrafioletowego jest wynikiem niewystarczającej ilości ozonu, co może prowadzić do zakłócenia równowagi ekosystemu. Silne promieniowanie UV wpływa także niekorzystnie na system immunologiczny człowieka, zwiększając tym samym podatność na infekcje i choroby. Obecnie w Polsce jak i wielu innych krajach zabronione jest wytwarzanie oraz importowanie produktów ze szkodliwymi substancjami dla warstwy ozonowej.

Degradacja gleb

Na zjawisko degradacji gleb wpływają bezpośrednio zanieczyszczenie powietrza, kwaśne deszcze oraz stosowanie sztucznych nawozów. Rośliny uprawiane na zanieczyszczonych glebach często zawierają toksyczne substancje, które po spożyciu mogą wywoływać zatrucie pokarmowe. Aby poprawić stan gleb należy przywrócić im dawną wartość użytkową i funkcję biologiczną, a więc je użyźniać w celu uzupełniania niedoboru ważnych pierwiastków.

Zanieczyszczenie plastikiem.

Plastik to tani surowiec. Łatwo z niego stworzyć przedmioty o dowolnym kształcie
(np. w drukarkach 3D), jest wytrzymały i ma wiele zastosowań. Co roku do mórz i oceanów trafia 8 milionów ton plastikowych odpadów, z czego 236 tysięcy ton stanowi mikroplastik. Obecnie na powierzchni oceanów znajduje się pięć “wysp” utworzonych z plastikowych odpadów. Jedna z nich wielkością dorównuje powierzchni Francji. Co minutę do morza trafia taka ilość plastiku, jaka znajduje się w jednej śmieciarce.         
W przeliczeniu na masę do 2050 roku w morzach i oceanach będzie więcej plastiku niż ryb. 
W skali świata jedynie 9% plastikowych śmieci trafia do recyklingu, a 12% kończy życie
w spalarniach. Przeważająca większość trafia na składowiska, albo co gorsza, wprost do środowiska naturalnego. Na całym świecie co minutę sprzedaje się ponad milion plastikowych butelek. Albo 20 tysięcy co sekundę! Potrzeba ponad 500 lat, żeby plastikowa butelka rozłożyła się (a raczej rozpadła w pył) w środowisku naturalnym. Cząstki mikroplastiku są obecne praktycznie we wszystkich systemach wodnych na świecie, czyli potokach, rzekach, jeziorach i morzach. Szacuje się, że przez bliższy lub dalszy kontakt z plastikiem na całym świecie może umierać nawet 2 miliony zwierząt rocznie.

Odpady komunalne

Wszystkie zagrożenia ekologiczne, z którymi zmaga się współczesny świat spowodowane są działalnością człowieka. Na skutek przyrostu naturalnego wzrasta potrzeba eksploatacji środowiska w celu zaspokojenia potrzeb ludzkich. Ma to głównie związek z zwiększającą się ilością wytwarzanych odpadów komunalnych oraz poprodukcyjnych. Częściowo problemy rozwiązuje recykling. Jeżeli nie będą podejmowane żadne działania zapobiegawcze, człowiek doprowadzi do nieuniknionej katastrofy ekologicznej.

Pod poniższym linkiem, polecam filmik instruktażowy, który zawiera ciekawe informacje dotyczące troski o naszą planetę na co dzień.

https://liblink.pl/L6EMQ6w0ZS

Pedagog szkolny, Maciej Głowacki.