Jak motywować dzieci do nauki, aby nie szkodzić??

Na początek muszę zaznaczyć, że nie ma gotowej recepty na wysoką motywację u dziecka. W tym artykule opiszę coś (wydaje mi się) cenniejszego niż rady z poradników, które nie uwzględniają różnic indywidualnych.

motywacja

Czym jest motywacja? Motywacja ucznia, czyli inaczej poziom jego zaangażowania w proces edukacyjny, a dokładniej ilość wysiłku wkładanego w naukę.
Istnieje wiele teorii dotyczących tego skąd bierze się motywacja i jak ją wspierać, ale warto wiedzieć to, że motywację możemy podzielić na tą wewnętrzną (robimy coś, bo widzimy w tym sens) i zewnętrzną (robimy coś z uwagi na karę lub nagrodę).

Rodzice bardzo często odwołują się do motywacji zewnętrznej i używają rożnego rodzaju kar w odpowiedzi na niechęć dziecka do nauki (lub otrzymywanie "niewystarczająco" dobrych ocen).
Jakie jest ryzyko? Może się okazać, że system nagród i kar będzie skuteczny tu i teraz. Tylko dziś, a jutro problem znów wróci i ta sama awantura gotowa. Zawsze powtarzam - jeżeli stosujemy jakąś metodę wychowawczą, a nie przynosi ona żadnych, długofalowych skutków, to po co tracić na nią swój czas i energię? To sygnał, że warto szukać innych metod. Karanie dziecka za "oceny" może mocno i negatywnie oddziaływać na jego samoocenę, dlatego przed tym ostrzegam.

Jak zatem wspierać tą motywację?

Warto postarać się znaleźć przyczynę niechęci dziecka.

?Być może pora nauki jest nieodpowiednia, wypoczynek jest zbyt mało efektywny, dziecko nie zna technik uczenia się, ma zbyt dużo zaległości, nie rozumie tematu, jego niezaspokojone potrzeby dają o sobie znać, miejsce do nauki jest zbyt "rozpraszające", ma jakieś problemy/kłopoty, które odwracają jego uwagę, niezdiagnozowana nadpobudliwość, deficyty uwagi.

To tylko część możliwych przyczyn. Przypinanie dziecku łatki "leniwy" to droga na skróty, która uderza w jego samoocenę, a nie rozwiązuje problemu. Dopiero wtedy, kiedy znajdziemy prawdziwa przyczynę braku motywacji, możemy poszukać sposobów na to jak pomóc dziecku.

Karolina Suchecka
psycholog szkolny