Bezwzględna Surowość to schemat uniemożliwiający zdrowe podejście do ludzkich błędów. Jego sednem jest przekonanie, że ludzi należy surowo karać za błędy i niedoskonałości. Siebie również. Optyka schematu działa jak nałożony na rzeczywistość filtr, który wycina wszelkie okoliczności łagodzące.


Gdy Bezwzględna Surowość budzi się z uśpienia, nie zostawia miejsca na empatię. Skłania za to do surowości i moralizowania. To tak, jakby ktoś stanął przed sądem, w którym sędzia jest uprzedzony do oskarżonego, a na salę wpuszczono jedynie prokuratora i świadków oskarżenia. W takich warunkach trudno o sprawiedliwy proces. Bezwzględna Surowość funduje nam lincz.

Bezwzględna Surowość prowadzi do wrogości w stosunku do siebie. Łatwo zacząć robić sobie wyrzuty. Są też gorsze scenariusze: pod wpływem Bezwzględnej Surowości niektóre osoby zaczynają zachowywać się w sposób autodestrukcyjny: głodzą się, samookaleczają, intensywnie ćwiczą w niszczący dla ciała sposób czy celowo wchodzą w ryzykowne sytuacje.

surowość
W przypadku, gdy Bezwzględna Surowość jest nastawiona na innych, łatwo stać się sprawcą przemocy wobec osób, które są od nas zależne i/lub z którymi pozostajemy w bliskich relacjach. Wyobrażacie sobie taką osobę jako szefa czy rodzica? Dzieci, partnerzy czy podwładni mogą często słyszeć wypowiadane zimnym i wrogim tonem słowa mówiące o tym, że sami są sobie winni czy że należy im się kara. Kiedy schemat się budzi, trudno liczyć na współczucie czy łagodność.

                                                Mam ten schemat. Co mogę dla siebie zrobić?

Krok 1: zacznij go zauważać.
Krok 2: zacznij budować w sobie wybaczającą część. Głos schematu w tobie będzie oceniać, oskarżać i krytykować. Zbuduj dla niego przeciwwagę. Może znasz kogoś, kto jest cierpliwy i wyrozumiały, kto szanuje innych i potrafi wybaczać? Niech ta osoba stanie się modelem.
Krok 3: przygotuj w sobie grunt pod zmianę. Schemat każe ci rozliczać i karać. Spróbuj zrobić bilans zysków i strat dwóch scenariuszy. Zacznij od tego, co daje ci kierowanie się tym schematem. Czy niesie ze sobą jakieś zyski? Czy są w tym jakieś koszty?
Krok 4: eksperymentuj z byciem wyrozumiałym.

Pamiętajcie, dzieci bardzo cierpią i zbierają w sobie ogromne pokłady frustracji, a nie żadne życiowe zasady, kiedy stają się ofiarami Bezwzględnej Surowości. A co z miłością bezwarunkową? To ona powinna być fundamentem w relacji rodzic-dziecko.

Karolina Suchecka
psycholog szkolny