Rozwijanie kompetencji u dzieci to kluczowy element wspierania ich w dorastaniu na pewnych siebie, zaradnych i szczęśliwych dorosłych. Oto kilka najważniejszych kompetencji, które warto rozwijać:
Kompetencje społeczne i emocjonalne
- Empatia – rozumienie i odczuwanie emocji innych.
- Komunikacja – umiejętność wyrażania myśli i uczuć, ale też aktywnego słuchania.
- Współpraca – działanie w grupie, dzielenie się, rozwiązywanie konfliktów.
- Samoregulacja emocji – radzenie sobie z frustracją, stresem, złością.
Zabawy i aktywności rozwijające kompetencje emocjonalno- społeczne to:
- Teatrzyk z kukiełkami lub pacynkami: dzieci odgrywają emocje i uczą się rozpoznawać je u innych.
- Zabawa w „lustro” : jedno dziecko naśladuje mimikę i ruchy drugiego – uczy koncentracji i empatii.
- Karty emocji: dzieci losują kartę z emocją i opowiadają, kiedy ją czuły – ćwiczy rozumienie uczuć.
Kompetencje poznawcze
- Krytyczne myślenie – umiejętność analizowania i oceniania informacji.
- Rozwiązywanie problemów – kreatywne i logiczne podejście do wyzwań.
- Ciekawość i chęć uczenia się – naturalna motywacja do poznawania świata.
- Planowanie i organizacja – zarządzanie czasem, ustalanie priorytetów.
Zabawy i aktywności rozwijające kompetencje poznawcze to:
- Zagadki logiczne i łamigłówki: np. Sudoku dla dzieci, łamigłówki obrazkowe.
- Budowanie z klocków LEGO lub konstrukcyjnych: planowanie, testowanie, poprawianie konstrukcji.
- Zabawa w „co by było gdyby...” : rozwija wyobraźnię i myślenie przyczynowo-skutkowe.
Kompetencje cyfrowe
- Bezpieczne korzystanie z technologii – rozumienie zasad prywatności, higieny cyfrowej.
- Kreatywne wykorzystanie narzędzi cyfrowych – np. programowanie, tworzenie treści.
Zabawy i aktywności rozwijające kompetencje cyfrowe to:
- Programowanie przez zabawę: np. aplikacje Scratch Junior, Lightbot.
- Tworzenie prostych filmików lub animacji: opowiadanie historii, montaż – rozwija kreatywność i cyfrowe umiejętności.
- Rozmowa o zagrożeniach online: np. tworzenie wspólnego „kodeksu dobrego internauty”.
Kompetencje praktyczne i życiowe
- Samodzielność – umiejętność podejmowania decyzji, dbania o siebie.
- Odpowiedzialność – za siebie, swoje czyny i otoczenie.
- Zaradność – radzenie sobie w nowych, nieprzewidzianych sytuacjach.
Zabawy i aktywności rozwijające kompetencje praktyczne i życiowe
- Zabawa w sklep lub restaurację: planowanie, wydawanie „pieniędzy”, podejmowanie decyzji.
- Domowe obowiązki jako gra: np. „misja superpomocnika” – kto szybciej posprząta zabawki lub nakryje do stołu.
- Eksperymenty naukowe w domu: np. wulkan z sody i octu – uczą planowania, konsekwencji i radości z nauki.
- Zabawy zespołowe: np. wspólne budowanie wieży z poduszek lub gotowanie.
- Gry planszowe kooperacyjne: np. „Wilk i owce”, „Wsiąść do pociągu Junior” – uczą czekania na swoją kolej i pracy zespołowej.
- Zabawa w „konflikt i rozwiązanie”: odgrywanie scenek z życia, np. „ktoś zabrał zabawkę” – jak rozwiązać sytuację?
Pedagog, psycholog szkolny
- redaktor
- Blog
„On robi to na złość!”, „Ona nigdy nie słucha!”, „Nie da się z nim dogadać!” – ilu rodziców, nauczycieli i opiekunów wypowiada te słowa z frustracją i bezradnością. Kiedy dziecko krzyczy, bije, odmawia współpracy albo „testuje granice”, łatwo przyklejamy mu etykietkę: niegrzeczne, złośliwe, niewychowane. A jednak za tymi zachowaniami bardzo często stoi coś zupełnie innego – emocje, których dziecko nie potrafi jeszcze wyrazić inaczej.
- Zachowanie to komunikat
Zacznijmy od podstaw: zachowanie to forma komunikacji. Dzieci, zwłaszcza te młodsze, nie mają jeszcze w pełni rozwiniętych umiejętności językowych ani regulacji emocji. Kiedy coś je przytłacza, boli, przeraża – nie powiedzą: „Mamo, czuję lęk i napięcie, dlatego właśnie uderzyłem brata”. Zamiast tego… uderzą brata.
Zamiast pytać „Co jest z nim nie tak?”, warto zapytać:
„Co to dziecko próbuje mi powiedzieć przez swoje zachowanie?”
- Co może kryć się pod „trudnym” zachowaniem?
- Złość – często maskuje bezsilność lub potrzebę bycia zauważonym.
Krzyk czy agresja mogą być wołaniem: „Zobacz mnie! Pomóż mi!” albo wyrazem frustracji, że dziecko nie potrafi czegoś zrobić. - Lęk – dziecko może wycofywać się, ignorować polecenia lub panikować.
Czasem „niegrzeczne” zachowanie to reakcja obronna na poczucie zagrożenia, np. nową sytuację, zmianę otoczenia czy stres w domu. - Smutek – może objawiać się marudzeniem, prowokowaniem, zamykaniem się.
Dziecko nie powie, że czuje się samotne czy odrzucone – pokaże to w działaniu. - Znudzenie lub nadmiar bodźców – prowadzi do chaosu i „nakręcenia się”.
Przestymulowane dziecko nie umie się zatrzymać, a niedostymulowane – zaczyna kombinować, często w „nieakceptowalny” sposób. - Potrzeba kontroli – zachowanie jako sposób odzyskania wpływu.
Gdy dziecko ma poczucie, że nikt go nie słucha, może próbować przejąć kontrolę przez bunt.
- Co możemy zrobić zamiast kar?
- Zatrzymaj się i zapytaj: „Co on/ona teraz czuje?”
Empatia nie oznacza zgody na wszystko, ale pozwala lepiej zrozumieć, co się dzieje. - Nazywaj emocje: „Widzę, że jesteś bardzo zdenerwowany. Chcesz, żeby to się skończyło.”
Pomagając dziecku nazwać emocje, uczysz je samoregulacji. - Zadbaj o potrzeby – fizyczne i emocjonalne.
Czy dziecko jest głodne? Przemęczone? Przebodźcowane? A może potrzebuje tylko Twojej uwagi? - Ustal granice z łagodnością, ale stanowczością.
„Nie zgadzam się, żebyś bił. Widzę, że coś cię zdenerwowało – porozmawiajmy.” - Nie bierz tego do siebie.
Dziecko nie jest „trudne”, ono ma trudność – a to ogromna różnica.
- Na koniec: zmień perspektywę
Kiedy następnym razem Twoje dziecko „źle się zachowa” – spróbuj spojrzeć głębiej. Zamiast złości, wybierz ciekawość. Zamiast reakcji – odpowiedź.
Bo każde trudne zachowanie to zaproszenie do relacji, zrozumienia i wsparcia.
- redaktor
- Blog
W ciągu ostatnich kilku tygodni, otrzymujemy na telefony alerty RCB o złej jakości powietrza z powodu smogu. Termin „smog” powstał z połączenia dwóch angielskich słów: smoke (dym) oraz fog (mgła). Smogjest więc, najprościej mówiąc, nienaturalnymi niebezpiecznym zjawiskiem, podczas którego występuje połączenie znacznego zanieczyszczenia powietrza oraz niekorzystnych warunków atmosferycznych, sprzyjających kumulacji zanieczyszczeń. Najbardziej zagrożone smogiem są tereny położone w dolinach bądź innych zagłębieniach terenu, utrudniających rozprzestrzenianie się szkodliwych substancji
w powietrzu. Głównym odpowiedzialnym za smog jest człowiek, emitujący zanieczyszczenia z domowych palenisk (szczególnie w mroźne dni), przemysłu, czy transportu drogowego.
Z kolei naturalnymi czynnikami sprzyjającymi smogowi, na które nie mamy wpływu, są zamglenia wynikające z dużej wilgotności powietrza, a także brak wiatru. Kumulacji zanieczyszczeń w powietrzu służy również występowanie zjawiska inwersji termicznej (wzrostu temperatury wraz z wysokością), do czego dochodzi szczególnie w mroźne, bezchmurne i bezwietrzne noce.
Jakie substancje zanieczyszczają powietrze?
Pył PM10 (cząstki o średnicy 10 mikrometrów i mniejszej), PM2.5 (cząstki o średnicy mniejszej lub równej 2.5 mikrometra. Bardzo często w skład takich cząstek wchodzą różne niebezpieczne substancje, na przykład metale ciężkie, czy wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA), które mogą być potem wdychane razem z pyłem zawieszonym i w ten sposób dostawać się do organizmu.
Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA), m. in. benzo(a)piren. Do grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych zaliczamy związki, które zawierają od dwóch do kilkunastu pierścieni aromatycznych. WWA to substancje pochodzące ze spalania niecałkowitego, przede wszystkim wskutek spalania węgla, śmieci oraz częściowo z emisji transportowych. Jednym
z najgroźniejszych WWA jest benzo(a)piren, który jest kumulowanyw organizmie i ma właściwości rakotwórcze i mutagenne.
Tlenki azotu. To grupa nieorganicznych związków chemicznych, z których w powietrzu występują najczęściej tlenek i dwutlenek azotu. Podczas spalania paliw powstaje tlenek azotu (NO) który szybko utlenia się do dwutlenku azotu (NO2). Głównymi źródłami emisji dwutlenku azotu są: transport drogowy, energetyka zawodowa oraz lokalne systemy grzewcze.
Dwutlenek siarki. Skąd w powietrzu bierze się dwutlenek siarki (SO2)? Paliwa kopalne zawsze zawierają siarkę w większej lub mniejszej ilości – np. węgiel od pół procenta nawet do kilku procent.
Metale ciężkie (m.in. kadm, rtęć, ołów), tlenek węgla, ozon
Wszystkie w/w substancje przedostają się z płuc do układu krwionośnego a z krwią do wszystkich organów zatruwając cały organizm.
Jaki jest wpływ smogu na organizm człowieka?
Układ nerwowy. Badania naukowe dostarczają dowodów na negatywny wpływ zanieczyszczenia powietrza na układ nerwowy. Problem dotyczy całej populacji, ale szczególnie istotny jest
w przypadku dzieci i osób starszych. Dzieci, których matki w czasie ciąży narażone były na wyższe stężenia zanieczyszczeń powietrza, wypadają gorzej w testach inteligencji. Mają one również większe problemy z pamięcią, uwagą i koncentracją, wyższy poziom niepokoju, a także częściej wykazują zachowania depresyjne niż dzieci matek oddychających czystszym powietrzem. Dzieci kobiet, które podczas ciąży oddychały zanieczyszczonym powietrzem mają też większe ryzyko wystąpienia zaburzeń autystycznych.
Układ oddechowy. Do najłatwiej zauważalnych skutków zdrowotnych oddychania zanieczyszczonym powietrzem należą dolegliwości ze strony układu oddechowego. Przez oddychanie zanieczyszczonym powietrzem częściej chorujemy lub mamy ostrzejsze objawy astmy, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), a także zakażeń układu oddechowego. Każde zaostrzenie objawów tych schorzeń, które wymaga hospitalizacji, zwiększa ryzyko śmierci. U osób zamieszkałych w zanieczyszczonych aglomeracjach pospolite infekcje układu oddechowego przewlekają się nierzadko do kilku tygodni, choroby mają cięższy przebieg i częste powikłania.
Układ krwionośny. Zanieczyszczone powietrze jest szczególnie niebezpieczne dla osób z chorobami układu krążenia, takimi jak niewydolność serca, choroba wieńcowa i nadciśnienie tętnicze. Najwięcej zgonów przypisywanych zanieczyszczeniom powietrza wiążę się właśnie z chorobami i zaburzeniami funkcjonowania układu krążenia. W badaniach udowodniono, że w okresach występowania podwyższonych poziomów zanieczyszczenia powietrza objawy chorób układu krążenia takie jak duszność, niemiarowa praca serca, bóle w klatce piersiowej, czy wyraźny wzrost ciśnienia tętniczego krwi mogą znacznie się nasilić nawet u osób zażywających leki.
Wpływ na rozwój płodu. Mogłoby wydawać się, że wpływ zanieczyszczeń na zdrowie człowieka zaczyna się zaraz po urodzeniu, wraz z pierwszym oddechem. Niestety, zanieczyszczone powietrze zaczyna szkodzić nam już wcześniej - na etapie życia płodowego. Dzieje się tak, bo skutki narażenia ciężarnej matki na różne szkodliwe substancje obecne w środowisku przenoszą się na dziecko. Okazuje się, że wpływ narażenia ciężarnej matki na zanieczyszczenia powietrza jest w dużej mierze podobny do wpływu palenia tytoniu w czasie ciąży.
Jak chronić się przed smogiem?
Monitoruj poziom zanieczyszczenia powietrza - zanim gdziekolwiek wyjdziemy, warto sprawdzić stronę Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska powietrze.gios.gov.pl
Ograniczcie aktywność fizyczną na wolnym powietrzu w dni smogowe. Wysiłek fizyczny wzmaga oddychanie, więc zwiększa wdychanie szkodliwych substancji. Bieganie czy jazda na rowerze w maskach przeciwpyłowych ogranicza wentylację płuc prowadząc do niedotlenienia organizmu.
Nie wietrzcie mieszkań w dni smogowe – otwieranie okna spowoduje przedostanie się szkodliwych zanieczyszczeń unoszących się w powietrza do wnętrza domu.
Stosujcie oczyszczacze powietrza – filtrowanie powietrza może skutecznie poprawić jakośc wdychanego powietrza.
Zastosujcie suplementację diety - witaminy A, C, E oraz selen, pomogą zneutralizować nadmiar wolnych rodników w organizmie, które powstają na skutek oddychania zanieczyszczonym powietrzem.
Wyjeżdżajcie pooddychać czystym powietrzem - jeśli macie możliwość, starajcie się możliwie często spędzać czas poza miastem. Nawet parę dni bez zanieczyszczeń i smogu może pomóc Waszemu organizmowi. Uwaga: często na przedmieściach jest znacznie gorzej niż w mieście.
Oddychajcie przez nos - nos jest naturalnym filtrem powietrza. Oddychanie nosem jest znacznie zdrowsze niż oddychanie ustami.
Zwracajcie uwagę na warunki atmosferyczne - kiedy jest ciepło, pada deszcz i wieje wiatr - prawdopodobnie powietrze jest dobre, ponieważ ludzie nie ogrzewają mieszkań, wraz
z deszczem na ziemie opadają pyły, a wiatr rozwiewa resztę, która znajduje się w powietrzu. Natomiast kiedy jest chłodno i bezwietrznie, to możemy być prawie pewni, że powietrze jest gorszej jakości - spalanie się zwiększa, aby ocieplić budynki, więcej ludzi podróżuje samochodami, aby uniknąć zimna, pył zatrzymuje się w powietrzu i nie jest rozwiewany.
Bądźmy uważni i rozważni. Skutki nadmiernego narażenia na smog, na pewno do nas przyjdą.
Pedagog, psycholog szkolny
- redaktor
- Blog
W dzisiejszym zabieganym świecie, w którym codziennie jesteśmy bombardowani obowiązkami zawodowymi i osobistymi, łatwo zapomnieć o tym, co naprawdę sprawia nam radość. Warto jednak poświęcić czas na rozwijanie swoich pasji, ponieważ mają one nie tylko pozytywny wpływ na nasze samopoczucie, ale również na nasz rozwój osobisty i zawodowy.
Rozwijanie pasji to sposób na odnalezienie radości w życiu. Kiedy angażujemy się w coś, co naprawdę nas interesuje, odczuwamy satysfakcję i spełnienie. To jak znalezienie małego skarbu w codzienności – chwile poświęcone na nasze zainteresowania pozwalają nam zapomnieć o stresach i problemach, a także dają szansę na odkrycie nowych możliwości.
Pasje często prowadzą do rozwijania nowych umiejętności. Niezależnie od tego, czy jest to malarstwo, fotografia, gotowanie, muzyka czy sport, każda z tych dziedzin pozwala nam doskonalić się i poszerzać swoje horyzonty. Często zdarza się, że umiejętności nabyte w trakcie rozwijania pasji są przydatne także w życiu zawodowym. Kreatywność, zdolność do rozwiązywania problemów, czy umiejętność pracy zespołowej – to wszystko można rozwijać poprzez nasze zainteresowania.
Rozwijanie pasji to również doskonała okazja do poznawania nowych ludzi. Udział w warsztatach, klubach czy grupach tematycznych daje możliwość nawiązywania relacji z osobami o podobnych zainteresowaniach. Wspólne dzielenie się doświadczeniami, pomysłami i inspiracjami może przynieść wiele wartościowych znajomości i przyjaźni, które wzbogacą nasze życie.
Warto pamiętać, że rozwijanie pasji to kluczowy element utrzymania równowagi życiowej. W natłoku codziennych obowiązków łatwo zapomnieć o sobie i swoich potrzebach. Angażując się w coś, co kochamy, możemy lepiej zorganizować swój czas i znaleźć chwilę dla siebie. To z kolei wpływa na nasze zdrowie psychiczne i fizyczne.
Jak zacząć?
Jeśli zastanawiasz się, jak zacząć rozwijać swoje pasje, oto kilka prostych kroków:
- Zidentyfikuj swoje zainteresowania – Zastanów się, co sprawia Ci radość i w czym chciałbyś się rozwijać.
- Zacznij małymi krokami – Nie musisz od razu poświęcać całego swojego czasu na nową pasję. Zarezerwuj sobie kilka godzin w tygodniu na rozwijanie swoich zainteresowań.
- Ucz się i eksperymentuj – Nie bój się próbować nowych rzeczy. Kursy, warsztaty czy nawet samodzielne poszukiwania w Internecie mogą być świetnym sposobem na naukę.
- Dziel się z innymi – Opowiedz znajomym o swoich pasjach, bądź aktywny w społecznościach związanych z Twoimi zainteresowaniami.
Rozwój pasji to nie tylko sposób na spędzenie wolnego czasu, ale także droga do osobistego wzrostu, spełnienia i radości. Angażując się w to, co kochamy, możemy poprawić jakość naszego życia, nawiązać nowe relacje i odkryć w sobie talenty, o których istnieniu wcześniej nie mieliśmy pojęcia. Dlatego warto znaleźć czas na swoje pasje – to inwestycja, która zawsze się opłaca!
Psycholog, pedagog szkolny
- redaktor
- Blog
Wpływ ekranów na rozwój dziecka
Kwestia wpływu urządzeń ekranowych na rozwój dziecka jest coraz częściej poruszana w badaniach i debatach rodzicielskich. Współczesny świat jest pełen technologii sprawia, ekrany są nieodłącznym elementem życia i niewątpliwie mają wpływ na rozwój i funkcjonowanie dzieci zarówno w kontekście psychicznym i fizycznym. Oto kluczowe aspekty:
1. Rozwój poznawczy
- Negatywny wpływ:
- Nadmierne korzystanie z ekranów może prowadzić do opóźnienia w rozwoju językowym, szczególnie u dzieci poniżej 2. roku życia, które potrzebują interakcji z dorosłymi do nauki mowy.
- Treści szybkie i migające mogą ograniczać zdolność koncentracji i wpływać na pamięć krótkotrwałą, mogą pojawić się zaburzenia koncentracji uwagi i ogólne przebodźcowanie dziecka.
- Pozytywny wpływ:
- Wartościowe programy edukacyjne mogą wspierać naukę liter, liczb czy języków obcych, szczególnie u dzieci powyżej 3. roku życia.
2. Rozwój emocjonalny i społeczny
- Negatywny wpływ:
- Ograniczony kontakt z rówieśnikami i rodziną w wyniku nadmiaru czasu spędzanego przed ekranem może wpływać negatywnie na rozwój umiejętności społecznych (umiejętność komunikacji, empatia, wyrażanie własnych emocji, umiejętność rozwiązywania konfliktów, lęki i fobie społeczne, zmęczenie)
- W przypadku starszych dzieci i młodzieży nadmierne korzystanie z mediów społecznościowych wiąże się z problemami samooceny, brakiem umiejętności utrzymania dobrych relacji, samotnością i ryzykiem depresji, zachowań autoagresywnych.
- Pozytywny wpływ:
- Rozsądne korzystanie z ekranów może ułatwiać kontakt z rówieśnikami,
3. Rozwój fizyczny
- Nadmierne używanie ekranów może prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak:
- Zaburzenia snu (niebieskie światło zakłóca produkcję melatoniny).
- Otyłość spowodowana brakiem aktywności fizycznej.
- Problemy ze wzrokiem (cyfrowe zmęczenie oczu).
- Dzieci, które mają ustalone limity czasu ekranowego, częściej angażują się w aktywność fizyczną, co wspiera ich rozwój motoryczny.
Rekomendacje:
- Dla dzieci poniżej 2 lat: Unikać ekspozycji na ekrany. Wyjątkiem są wideorozmowy z bliskimi.
- Dla dzieci w wieku 2-5 lat: Czas ekranowy powinien być ograniczony do max pół godziny dziennie. Wybieraj wysokiej jakości, interaktywne treści.
- Dla dzieci powyżej 6 lat: Zadbaj o równowagę między czasem spędzonym na ekranie a aktywnością fizyczną, nauką i innymi formami spędzania czasu.
- Wspólne korzystanie z ekranów: Rodzice powinni oglądać treści razem z dziećmi, by tłumaczyć i pomagać w zrozumieniu, ale też mieć kontrolę nad tym jakie treści dzieci przeglądają.
- Strefy wolne od ekranów: Wprowadź reguły, np. brak ekranów podczas posiłków lub w sypialni, czy też w weekend spędzaj czas aktywnie ograniczając kontakt w ekranami.
Strategie wspierania zdrowych nawyków
- Ustal jasne zasady dotyczące korzystania z urządzeń.
- Wprowadź ograniczenia czasowe do korzystania z ekranów.
- Daj przykład – dzieci uczą się przez obserwację, więc ogranicz własne używanie ekranów, zachęcaj do wspólnych aktywności.
- Zachęcaj do alternatyw – wspólna zabawa, czytanie książek, aktywność fizyczna.
Ekrany mogą być narzędziem wspierającym rozwój, ale ich używanie powinno być świadome i dostosowane do wieku dziecka. Kluczem jest równowaga oraz aktywny udział rodziców w wyborze i omawianiu treści. Urozmaicenie dzieciom spędzanego czasu w inny sposób, na pewno wpłynie pozytywnie na rozwój dziecka w każdym jego aspekcie. Należy uwzględnić, że dziecko nabywa umiejętności w sposób praktyczny poprzez działanie, dlatego też należy aranżować rówżne aktywności np: czytanie rowija wyobraźnie i słownictwo dziecka, pamięć wzrokową i słychową; rysowanie i malowanie, lepienie z plasteliny to są świetne ćwiczenia pod kątem motoryki małej, która jest ważna aby dziecko nauczyło się ładnie pisać. Spacery, bieganie, jazda na rowerze to rozwój motoryki dużej i przedsionka (zmysł odpowiadający za równowagi, utrzymanie ciała w prawidłowej pozycji. Jak widać zwykłe proste zabawy mają pozytywny wpływ na rozwój dziecka, dlatego warto ograniczać czas spędzany w monitorach i dać dziecku szansę na rozwijanie się i zdobywanie umiejętności w sposób naturalny.
Psycholog, pedagog szkolny
- redaktor
- Blog
Nauka budowania dobrych relacji zaczyna się w domu.
W kontekście dobrostanu psychicznego istotnym elementem jest budowanie zdrowych i trwałych relacji w domu, w środowisku rówieśnym, zawodowym. Ważna jest jakość relacji które budujemy, uwaga na potrzeby drugiego człowieka , empatia i zaangażowanie. Umiejętność ta jest istotnym czynnikiem chroniącym przed depresją. Człowiek mający wsparcie i opiekę lepiej radzi sobie w życiu z trudnymi sytuacjami, posiada też większe zasoby do tego by poradzić sobie z problemami, stresem, wyzwaniami dnia codziennego. Należy zwrócić uwagę, że to dorosły poprzez działania pokazuje dziecku odpowiednie wzorce zachowania, dziecko natomiast jest bystrym obserwatorem, dostrzega jak rodzice się zachowują, co robią w danej sytuacji i modeluje zachowanie rodziców. Na początku życia dziecka, rodzic jest najważniejszą osobą z którą jest ono związane, dziecko bezkrytycznie przyjmuje postawę rodziców jako coś prawdziwego, najważniejszego i prawidłowego. W związku z powyższym należy zwracać uwagę, jak my dorośli budujemy i dbamy o swoje relacje. Oto kilka kluczowych aspektów, na które warto zwrócić uwagę:
1. Komunikacja
- Otwartość i szczerość: Rozmawiajcie o swoich potrzebach, uczuciach i problemach w sposób otwarty, ale z szacunkiem.
- Aktywne słuchanie: Skup się na tym, co mówi druga osoba, bez przerywania i oceniania. Staraj się zrozumieć jej perspektywę.
- Unikanie krytyki osobistej: Jeśli masz problem, mów o swoim doświadczeniu ("czuję", "martwi mnie"), zamiast oskarżać. W rozmowie używaj komunikatu typu „JA”
2. Czas dla siebie i dla rodziny
- Jakościowy czas: Wspólne posiłki, rozmowy, gry, czy spacery to świetne okazje do zacieśnienia więzi.
- Równowaga: Szanujcie też czas, który każdy domownik potrzebuje na swoje sprawy czy odpoczynek.
3. Okazywanie wsparcia
- Empatia: Zwracaj uwagę na emocje innych. Czasem wystarczy być obok i wysłuchać.
- Pomoc w trudnych chwilach: Oferowanie pomocy czy wsparcia w codziennych obowiązkach buduje wzajemne zaufanie.
4. Szacunek i akceptacja
- Szanujcie różnice: Każdy ma swoje nawyki, osobowość i potrzeby. Uznawanie tych różnic to klucz do harmonii.
- Unikanie etykietowania: Negatywne określenia mogą ranić i tworzyć niepotrzebne konflikty.
5. Rozwiązywanie konfliktów
- Unikanie eskalacji: Nie podnoś głosu, nie mów rzeczy, których później możesz żałować.
- Kompromis: Szukajcie rozwiązań, które będą satysfakcjonujące dla obu stron.
6. Docenianie małych rzeczy
- Komplementy i podziękowania: Okazuj wdzięczność za drobne gesty. To motywuje i buduje pozytywną atmosferę.
- Celebrowanie sukcesów: Świętujcie wspólnie nawet drobne osiągnięcia.
7. Dbanie o rozwój emocjonalny dzieci
- Bezpieczeństwo emocjonalne: Dzieci muszą czuć, że są kochane i akceptowane, niezależnie od ich błędów.
- Dobry przykład: Dzieci uczą się od rodziców, jak radzić sobie z emocjami i jak budować relacje.
8. Rutyny i zasady
- Jasne zasady: Dzięki wspólnie ustalonym regułom dom staje się bardziej uporządkowany, co sprzyja harmonii.
- Elastyczność: Bądźcie otwarci na zmiany, gdy sytuacja tego wymaga.
9. Przyjazne otoczenie
- Przestrzeń pełna ciepła: Organizujcie przestrzeń w sposób, który sprzyja spędzaniu czasu razem.
- Unikanie chaosu: Dbanie o porządek pomaga w utrzymaniu spokoju i dobrej atmosfery.
Podsumowując, najważniejsze w budowaniu relacji jest zaangażowanie, otwarta komunikacja i wzajemny szacunek. Każdy gest i decyzja, nawet te małe, mają znaczenie. 😊
Psycholog i pedagog szkolny
- redaktor
- Blog
Kiedy zbliżają się wakacje, wszyscy marzymy o tym, że nareszcie odpoczniemy. Nicnierobienie jest czasem potrzebne bo pobudza naszą pomysłowość i kreatywność zmuszając do poszukiwania nowych aktywności. Trwające jednak zbyt długo staje się męczące. Warto zatem spędzać letnie dni aktywnie. Jest przecież tyle różnych zajęć, na które zwykle brakuje nam czasu w trakcie roku szkolnego. Zanim zaplanujemy co chcemy robić w wakacje należy:
- Zastanowić się , na co ma się ochotę, co jest dla nas fascynujące, co lubimy lub czego potrzebujemy.
- Pomyśleć, czy wolimy zostać w domu, czy wyjechać.
- Ocenić, czy lubimy być sami, czy chcemy poznać osoby o podobnych
zainteresowaniach.
Czasem, mimo najszczerszych chęci, trudno wpaść na dobry pomysł. Poniżej kilka propozycji na spędzanie czasu latem, które warto rozważyć.
- Wakacje sprzyjają rozwijaniu talentów. Może to być rysunek, malarstwo, lepienie z gliny, gra na instrumencie, twórczość literacka lub na przykład majsterkowanie czy np. talenty kulinarne.
- Poeksperymentować w świecie wirtualnym. Grafika komputerowa to również sztuka, której tajniki warto poznać podczas wakacji. Tworzenie obrazów 3D, stron internetowych, cyfrowe przetwarzanie prac narysowanych lub namalowanych w tradycyjny sposób, obróbka zdjęć, programowanie to cenne umiejętności, które mogą się przydać w przyszłości.
- W dzisiejszych czasach kluczową kompetencją staje się znajomość języków obcych. Myślicie o studiach za granicą lub fascynuje Was kultura jakiegoś dalekiego kraju i chcielibyście się nauczyć mówić w całkiem nowym języku? Kurs językowy to dobry pomysł. Warto spróbować.
- Czasem mamy pragnienie nauczenia się czegoś, co przyda nam się w życiu lub nam je ułatwi. Wakacje to odpowiedni czas, żeby to zrobić. Czy może to być np. kurs szybkiego czytania, prawo jazdy, kurs ratownika wodnego, warsztaty fotograficzne czy obsługa pożytecznego programu komputerowego?
- Warto przeczytać książkę, która leży na kupce wstydu. Kto nie kupił książki by „kiedyś ją przeczytać” niech pierwszy rzuci kamieniem. Wakacje to doskonały czas by to „kiedyś” nadeszło.
- Zróbmy sobie dzień albo nawet tydzień offline. Wyłączmy telefon, zapomnijmy o Internecie. Zaskakujące jak dużo wolnego czasu będziemy wtedy mieć.
- Pojedźmy w nowe miejsce. Zaplanyjmy np. wycieczkę rowerową. Jest tyle świetnych tras rowerowych. nie trzeba od razu jeździc z sakwami - mozna jeździc po najbliższej okolicy. Najlepiej w wiekszej grupie. Jest mnóstwo miejsc wartych odkrycia.
- Zróbmy sobie piknik z rodziną lub przyjaciółmi. Nie musimy mieć ogromnego kosza piknikowego. Czasami wystarczy kanapka i chłodny napój wypity na świeżym powietrzu z fajnym widokiem.
- Pojedźmy na jagody. Dzień w lesie ze słodkim finałem w postaci ciasta, drożdżówek lub jagód prosto z krzaczka.
- Kursy i warsztaty wakacyjne to świetne rozwiązanie dla osób, które szukają nowych wyzwań i umiejętności. Jednak nie wszyscy ich potrzebują.
Osoby, które wolą spędzać czas w domu i robić to, co akurat przyjdzie do głowy, mogą postawić na sprawdzone aktywności. Z pewnością są to:
- spotykać się ze znajomymi, gdy tylko przyjdzie wam ochota,
- grać w ulubione lub całkiem nowe planszówki,
- obejrzeć najciekawsze filmy z ostatniego roku i kinowe nowości,
- zrobić porządki lub przemeblowanie w swoim pokoju.
Jak widać, możliwości jest wiele. Warto je wykorzystać i spędzić wakacje tak, jak lubimy.
Po roku intensywnej nauki należy nam się czas dla siebie.
Psycholog, pedagog szkolny.
- redaktor
- Blog
Strona 1 z 17